2024 yılı, arkeolojik alanda bilimsel ve teknolojik yeniliklerde büyük atılımların yaşandığı bir dönem olarak kayıtlara geçti. Özellikle arkeolojik robotik sistemler ve yapay zeka (AI) teknolojisi madencilik alanında devrim niteliğinde yenilikler getirmiştir. Bu yapay zeka yenilikler sayesinde geleneksel yöntemlerle ulaşılamayan alanlarda dahi verimli kazı yapılıyor.
Yapay Zeka
Pompeii gibi hassas bölgelerde yapılan araştırmalar bu teknolojilerin potansiyelini ortaya koydu. Yapay zeka destekli robotlar, minimum yaralanma riskiyle dar ve karmaşık alanlara ulaşabiliyor. Özellikle yüzyıllardır volkanik kül katmanlarının altında saklanan yapılar ve nesneler titizlikle kazıldı. Bu çalışmalar Antik Roma dönemine dair yeni bilgiler sunar. Pompei felaketinin insanların günlük yaşamları üzerindeki etkisini daha iyi anlamamıza olanak sağlıyor.
Robotun yüksek çözünürlüklü kameraları, sensörleri ve yer altı radar sistemleri vardır. Kazı alanının derinliklerindeki yapıları detaylı bir şekilde haritalandırılmakta. Bu sayede sadece fiziksel kalıntılar elde edilmiyor, aynı zamanda toprağın kimyasal yapısı, cismin yaşı gibi bilgiler de elde ediliyor. Yapay zeka algoritmaları toplanan bu verileri analiz ederek gözden kaçmış olabilecek bulguları ortaya çıktı.
Yapay zeka robotik arkeolojide uygulanması, yalnızca mevcut alanları etkili bir şekilde incelemekle kalmadı. Aynı zamanda gelecekteki kazı alanlarını da belirledi. Yapay zeka modelleri, veri analizine dayandı. Potansiyel arkeolojik alanları tahmin etmek için tarihi kayıtları ve jeolojik bulguları birleştirir. Bu yaklaşım, kaynakların daha verimli kullanılmasına olanak tanır ve kazı alanlarının seçiminde doğruluğu artırır.
Bu teknolojiler, arkeolojiyi sadece bilim insanları için değil. Aynı zamanda geniş bir kitle için daha erişilebilir hale getirdi. Sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) uygulamaları da var. Yapay zeka arkeolojik robotik Pompeii gibi bölgelerin yeniden canlandırılmasına imkan tanıyarak ziyaretçilere benzersiz deneyimler sundu. Bu uygulamalar, antik dünyanın nasıl bir yer olduğunu daha yakından hissettirmekte.
2024 yılında meydana gelen bu teknolojik yenilikler, arkeolojinin mevcut sorunlarına çözümler üretmekle kalmadı. Geleceğin kazı teknikleri için de sağlam bir temel oluşturdu. Robotik ve yapay zekâ destekli çalışmalar, insanlık tarihine dair bilinmeyenleri gün yüzüne çıkarmak ve arkeolojiye yeni bir boyut kazandırmak açısından umut verici bir alan olarak öne çıkıyor.
Kaynak https://chatgpt.com
Görsel Kaynak https://usamaarshad.com/wp-content/uploads/2020/09/Automating-microtasks-with-Zapier.jpg
Leave a Reply